ISLAH HARCI NEDİR?
Islah harcı, Dava açıldıktan sonra, yani kovuşturma aşamasına geçildikten sonra, taraflardan her biri usule ilişkin işlemlerini kısmen veya tamamen düzeltebilir. Bu, HMK 176. Maddede düzenlenmiştir. Islah işlemleri davada zaman kaybına neden olabilir ve bazı işlemlerin kanunda belirtilen sınırlar içinde değiştirilmesine, düzeltilmesine ve hatta ortadan kaldırılmasına yol açabilir. Islah sonucunda ıslah harcı ödenir. Eğer ıslah sonucunda dava veya talep konusunun miktarı veya değeri artarsa ve artan kısım için harç ödenmesi gerekiyorsa, ödenmesi gereken miktar ıslah harcıdır. Islah harcı hesaplaması bu artış üzerinden yapılır.
ISLAH HARCI HESAPLAMA
Davacı, dava bedelini artırmak istediğinde, dava başlangıcında mahkemeye yatırılan harç miktarının tahkikat aşamasının sonuna kadar artırılan bedelin binde 68,31’inin 1/4’ü oranında hesaplanarak mahkeme veznesine yatırılması gerekir. Islah, tahkikat tamamen sona erene kadar yapılabilir ve süresi içinde verilmemiş olan dilekçeler daha sonra sunulamaz. Davacı, dava bedelini artırmak istiyorsa, 2024 yılı için hesaplanacak bedelin binde 68,31’lik kısmının dörtte birine denk gelen tutarı (bu tutara ıslah harcı denir) mahkeme kasasına ödeyerek dava bedelini artırabilir. Islah harcının hesaplanabilmesi için artırılacak toplam bedel belirlenmelidir. Örneğin, başlangıçta 200 TL olarak açılan davanın 1000 TL değerine çıkarılması istendiğinde; öncelikle 200 TL değerinde dava açılmasıyla ödenen harcın tekrar ödenmemesi için artırılacak olan toplam meblağın çıkarılması gerekir. Bu durumda 1000 TL – 200 TL = 800 TL üzerinden ıslah harcı ödenir. Dolayısıyla, ıslah harcı 800 TL’nin binde 68,31’inin dörtte birine denk gelir.
ISLAH HARCI ORANI
Islah harcının oranı da merak edilen konular arasında yer alıyor. Çünkü taraflar, ıslah işlemine başvurduklarında ne kadar ödeme yapmaları gerektiğini bilmek istiyorlar. Islah harcı hesaplanırken, ıslah edilen miktarın binde 68,31’inin dörtte biri alınarak ödenir ve bu miktar peşin olarak tahsil edilir. Ancak davanın türüne göre bu oran değişebilir. Ödeme, mahkeme veznesine yapılır. Islah harcının süresi içinde ödenmemesi durumunda, mahkeme ıslah yapmak isteyen tarafa bir süre verir ve bu süre sonunda harcın ödenmemesi halinde dava dosyası işlemden kaldırılır. Bu ödeme Türkiye’de bulunan herhangi bir Vergi Dairesi’ne yapılabilir. Ödeme, vergi dairesine doğrudan ziyaret edilerek veya çevrimiçi banka transferi ile gerçekleştirilebilir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, miktarı net olarak söylemek mümkün değildir çünkü ıslah harcı miktarı davanın niteliğine ve dava konusu olan miktarına bağlıdır. Islah işlemiyle artırılan bedel ne kadar ise oran da buna göre hesaplanır. Mağduriyet yaşamamak ve doğru bilgi almak için bir avukattan yardım almak önemlidir.
ISLAH HARCI NE ZAMAN YATIRILIR?
Islah harcı, bir davanın değerini artırmak için yapılan tek seferlik bir düzenleme sonucunda ortaya çıkan maliyettir. Dava ya da talep konusunun miktar veya değeri artarsa, artan miktar kadarı için ödenen harçtır. Islah harcı, ıslahı yapan tarafın geçersiz hale gelen işlemler için yapılacak olan yargılama giderleri ile karşı tarafın uğraması muhtemel olan zararlarını karşılamak üzere teminatı bir hafta içerisinde mahkeme veznesine yatırmalıdır. Bu teminatı hakim taktir eder. HMK 178. Maddesinde bu konu düzenlenmiştir.
Islah sebebiyle ortaya çıkan yargılama giderleri ve karşı tarafın zararının ödenmesi
MADDE 178- (1) Islah eden taraf, ıslah sebebiyle geçersiz hâle gelen işlemler için
Yapılan yargılama giderleri ile karşı tarafın uğradığı ve uğrayabileceği zararları karşılamak
Üzere hâkimin takdir edeceği teminatı, bir hafta içinde, mahkeme veznesine yatırmak
zorundadır. Aksi hâlde, ıslah yapılmamış sayılır.
(2) Karşı tarafın zararının kesin olarak tespit edilmesinden sonra, mahkeme veznesine
yatırılan miktar eksikse tamamlattırılır, fazla ise iade edilir.
MAKTU ISLAH HARCI
Yukarıda detaylıca açıkladığımız gibi, ıslah harcı her yıl değişen ve ıslah edilen miktarına göre değişen bir harçtır. Dolayısıyla, somut olaya bakmadan harcın miktarını belirtmek mümkün değildir. Ancak dava değerini artırmak isteyen davacı, ıslah edeceği miktarın 2024 yılı için binde 68,31’i olarak hesaplanacak tutarın dörtte birini mahkemeye ıslah harcı olarak öder. Ancak bu miktar dava türüne göre değişebilir. Yani, ıslah harcı her dava için miktarına göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, tek bir oran üzerinden kesin bilgi vermek hatalı olur. Islah harcı konusunda ayrıntılı bilgi almak istiyorsanız, uzman bir avukata danışmanız önemlidir, böylece hak kaybı yaşamaz ve yanlış bilgi almazsınız. Ancak HMK’nın 182. Maddesi kötü niyetle ıslah yapmaya çalışmanın yaptırımlarını da düzenlemiştir. Bu nedenle, bu süreçte alanında uzman bir avukatla çalışmak daha doğru olacaktır.
Yorum yap